Free museum entry for New Zealanders and people living in New Zealand

Te whanake i tētahi kawa ki te tautohu i te pānga iti ki te momo o ngā taonga tūturuDeveloping a minimally invasive species identification protocol for taonga tūturu

Ka hua mai i tēnei kaupapa ko tētahi tikanga ūkui pānga iti, e tautohua ai ngā kīrehe i whakamahia ki te hanga taonga tūturu – ko ngā taonga māpuna nā te ringarehe Māori i hanga. Mā tēnei e whai hua nui ai ki te hāpai i ngā pūkenga i roto i te rāngai taonga tuku iho, i te whare taonga hoki, ka kimi ai, ā, ka tūtaki mārika ki ngā kaitiaki o ēnei taonga.

***

This project will create a minimally invasive sampling technique to identify the animals used in manufacturing taonga tūturu, precious objects created by Māori artisans. This will substantially enhance the capabilities of the museum and heritage sector to find and engage meaningfully with the custodians of these taonga .

Te Kapa Turuki: Ko Tākuta Amber Aranui, rātou ko Tākuta Monica Tromp, ko Sophie White, ko Tākuta Alana Alexander, ko Tākuta Karen Greig, ko Tākuta Kristine Richter, ko Tākuta Ashley Scott, ko Tākuta Ramari Stewart, ko Tākuta Camilla Speller, ko Tākuta Christina Warinner

Rangapū mahitahi: Southern Pacific Archaeological Research, University of Otago, Harvard, University of British Columbia, me Te Kauika Tangaroa Charitable Trust.

Tahua tautoko: MBIE Endeavour Fund – Smart Ideas

Te Whakaahuahanga Kaupapa: Ka whanake, ka whakamahi tēnei kaupapa i tētahi tikanga ūkui pānga iti MIMS (Pārongo Pānga Iti) e tautuhia ai te pūhui whaiwaro o te weu pūmua hei tautohu i ngā kīrehe i whakamahia ki te hanga taonga tūturu – ko ngā tino taonga ki te Māori.

Ka whanakehia ai te MIMS mā te whakamahi i ngā taonga tūturu e whakaarotia nei he mea hanga i te wheua parāoa, kei ngā kohinga o Te Papa Tongarewa e mau ana. Kei rangirua ēnei me ngā taonga i hangā i te kōiwi tangata, nō reira he tino tikanga kia tātarihia ai, mēnā e tika ana, ka tīmata ake ngā mahi i te whakahokinga atu ki ō rātou papa kāinga.

Ngā Putanga Matua

  • Ka waihanga i tētahi puka āwhina MIMS e whāngaia ai ngā iwi, me te rāngai taonga tuku iho, te whare taonga hoki, ki ngā mōhiohio ki te kōwhiri i ngā tikanga ūkui e hāngai nei ki te ao Māori, e raupapa mai nei i te mea tino iti te pānga ki te mea kino rawa atu.

  • Mā te tautohutanga o ngā momo o ngā taonga tūturu e hono mai anō ai ki ōna anō kōrero kua ngaro pea i te iwi.

  • Ka aromatawai, ka whakahaere i ngā tikanga e tika ana mō ngā taonga tūturu.

  • Ka whakatūria tētahi whakaaturanga ki Te Papa Tongarewa ki te whakaatu i tēnei tikanga hou, me te āhua anō e rangiwhāwhā kē atu ai te mātauranga ki ngā taonga tuku iho, me te atawhaitanga ōna ki Aotearoa nei, ki tua atu anō.

Tirohia ētahi o ngā taonga e rangahautia nei

Koropepe, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa; harare; ngā tau 1850–1900. Aotearoa. He mea hoko i te tau 1907. Te Papa (ME001654)

Tā whakairo, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa; ngā tau 1800. Henry Hill Collection. He mea hoko i te tau 1905. Te Papa (ME001019)

Matau, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa. He mea hoko i te tau 1931. Te Papa (ME009719)

Hoeroa, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa. He mea hoko i te tau 1989. Te Papa (ME015077)

Hoeroa, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa. He mea hoko i te tau 1989. Te Papa (ME015077)

Patu parāoa, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa; ngā tau 1750–1850. Aotearoa. He mea oha nā Kenneth Athol Webster i te tau 1969. Te Papa (WE000258)

Wahaika, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa; ngā tau 1800. Aotearoa. He mea oha nā Kenneth Athol Webster i te tau 1969. Te Papa (WE000191)

Hoeroa [Te poro], tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa. Te Papa (WE00104)

Ngā arenga tao, tē mōhiotia te kaihanga; wheua. He mea hoko i te tau 1932. Te Papa (ME009808)

Mau kakī, tē mōhiotia te ringawhao; wheua. Aotearoa. Te Papa (ME003844)

Wahaika, tē mōhiotia te ringawhao; wheua parāoa; tōmua o ngā tau 1800; Aotearoa. Oldman Collection. He mea takoha nā te Kāwanatanga o Aotearoa i te tau 1992. Te Papa (OL000062)

Kākā pōria, tē mōhiotia te ringawhao; ngā tau 1800–1900; Aotearoa. He mea hoko i te tau 1972. Te Papa (ME012643)

E tautuhia nei ngā taonga tūturu e Tākuta Amber Aranui rāua ko Tākuta Monica Tromp.

Ko Tākuta Monica Tromp e titiro nei ki tētahi tirohanga tata o te wāhi ūkuinga.

Ko Tākuta Monica Tromp e ūkui wheua nei i te koropepe. He whakaahua nā Tākuta Amber Aranui.

Ko Amber Aranui e mahi nei ki tētahi hoeroa parāoa. He whakaahua nā Tākuta Monica Tromp.